Pravne novine od 01. januara 2023. godine

od 01. januara 2023.

Prelazak u novu kalendarsku godinu zakonodavac često koristi kao priliku za početak primene novih propisa. Ni ove godine situacija nije ništa drugačija, pa je pravni tim advokatske kancelarije Momčilović izdvojio najvažnije izmene propisa koje počinju sa primenom od 01. januara 2023. godine.

1. Počinje puna primena e-faktura u privredi

Od 1. januara 2023. godine razmena e-faktura biće u potpunosti obavezna i u transakcijama unutar privatnog sektora čime će proces prelaska na novi moderni način rada, započet u maju ove godine, biti završen.

Kada je primena ovih propisa u pitanju, pravni savet i tumačenje propisa je u određenim dvosmislenim situacijama od velikog značaja. Naš tim advokata je posebnu pažnju posvetio analizi propisa o elektronskom fakturisanju kako bi svojim klijentima pružio kompletnu i kompetentnu uslugu.

2. Novi uslovi za odlazak u penziju

Prvim danom 2023. godine počinje da se primenjuju novi uslovi za ostvarivanje prava na starosnu i prevremenu starosnu penziju.

Granica za odlazak u starosnu penziju kod žena pomera se za dva meseca, tako da je uslov za žene u 2023. godini 63 godine i šest meseci života i najmanje 15 godina staža osiguranja. Kod muškaraca i dalje važe isti uslovi – 65 godina života i najmanje 15 godina staža osiguranja.

Za ostvarivanje prava na prevremenu starosnu penziju, od 1. januara 2023. godine muškarcima će biti potrebno 40 godina staža osiguranja i 60 godina života, a ženama najmanje 40 godina staža osiguranja i 59 godina i šest meseci života.

3. Nova pravila za izvoz u Nemačku

Privredni subjekti iz Srbije koji izvoze sirovine, komponente, poluproizvode i usluge na tržište SR Nemačke će od 1. januara 2023. godine morati da poštuju ljudska prava i dokažu da nisu zagađivači životne sredine, a sve u skladu sa novim zakonom o lancima isporuke u SR Nemačkoj.

Napominjemo da se ovaj propis ne odnosi na domaće kompanije koje izvoze gotove proizvode, već isključivo na dobavljače.

U praksi ovo znači da će u proizvodnim ili radnim procesima domaće kompanije morati da emituju količinu ugljen-dioksida na nivou onoga što se u Nemačkoj propisuje za određenu privrednu granu, kako bi izvoz bio moguć. Tako će kompanije koje u proizvodnji koriste mašine na dizel, a izvoze hranu u Nemačku moraće u određenom procentu da koriste druga goriva ili evro pet motore. Isti princip usklađivanja važi i za upotrebu mašina koje emituju određenu količinu ugljendioksida.

4. Izmene propisa o porezima na imovinu

Novine susrećemo kod razvrstavanja nepokretnosti za svrhu utvrđivanja osnovice poreza na imovinu, pa se tako u poslovne objekte svrstavaju i garaže u kojima se (u celini ili u pretežnom delu) obavlja registrovana delatnost. Osim toga novi propisi vode usaglašavanju odredaba koje uređuju oslobođenje od poreza na prenos apsolutnih prava kod prenosa prava svojine na stanu kupcu prvog stana, sa vrstama upisa prava svojine na nepokretnostima (svojina, susvojina i zajednička svojina).

5. Izmena Zakona koji reguliše PDV

Izmene se odnose na slučaj kada je elektronska faktura, na osnovu koje se može ostvariti pravo na odbitak prethodnog poreza, izdata najkasnije do isteka roka za predaju poreske prijave za poreski period u kojem je nastala poreska obaveza u skladu sa Zakonom o PDV, te će tada obveznik PDV moći da ostvari pravo na odbitak prethodnog poreza najranije za poreski period u kojem je poreska obaveza nastala. Osim toga definisana je tržišna vrednost dobara, odnosno usluga, a zakonodavac je odredio i osnovice za obračunavanje PDV za promet dobara, odnosno usluga između lica koja se smatraju povezanim licima u smislu Zakona o PDV kao tržišne vrednosti dobra ili usluge, bez PDV, u slučaju kada sticalac dobra ili usluge nema pravo na odbitak prethodnog poreza u potpunosti, a promet je izvršen uz naknadu nižu od tržišne vrednosti.

6. Izmene u doprinosima

Kada su u pitanju doprinosi i oporezivanje prihoda, od prvog dana 2023. godine važi sledeće:

– dolazi do povećanja neoporezivog iznosa zarade sa 19.300,00 RSD na 21.712,00 RSD mesečno;

– smanjuje se stopa doprinosa za penzijsko i invalidsko osiguranje sa 25% na 24%;

– produžava se period primene postojećih olakšica za zapošljavanje novih lica;

– uvodi se samooporezivanja po osnovu godišnjeg poreza na dohodak građana;

– uvodi se novi način oporezivanja i utvrđivanja osnovica doprinosa za obavezno socijalno osiguranje fizičkih lica – „frilensera“.

Advokatski tim naše kancelarije stoji klijentima na raspolaganju za sva pitanja upućena putem kontakt forme ili na e-mail adresu: office@mlaw.rs